مقدمه
امروزه کیفیت، خواسته و میلی زودگذر و تبلیغاتی نیست؛ و بی توجهی به آن، موجب از دست رفتن مشتریان و کاهش درآمد می شود. به راستی، چگونه باید کیفیت را در حد مطلوب و مناسب آن نگهداریم؟ چگونه باید کیفیت طلبی را به مردم منتقل کنیم؟ چگونه می‌توان این کار سترگ و بزرگ را در سازمانهای ایرانی انجام داد؟ استاندارد، یکی از راه هایی است که می تواند کیفیت محصولات و خدمات را بیمه کند و نیازها و انتظارها را برآورده سازد. اجرای استاندارهای ملی به نفع تمام مردم و اقتصاد کشور است و باعث صرفه جویی در وقت و هزینه ها و در نتیجه موجب افزایش درآمدملی و رفاه عمومی و کاهش قیمت‌ها میشود.
استانداردها شامل بسیاری از خدمات را از جمله خدمات تحقیقات بازاریابی نیز می شوند. باید قبول کرد خدمات تحقیقات بازار، باید در یک چارچوب مشخص ارایه شود و این چارچوب ها را می‌توان با استاندارد تعریف کرد. سازمان ملی استاندارد ایران با همکاری جمعی از اساتید و خبرگان این صنعت اقدام به تدوین استانداردی در زمینه تحقیقات بازاریابی کرده است. در ادامه و طی هفته‌های آینده به ارايه این استاندارد خواهیم پرداخت. امیدواریم با انتقال این دانش بتوانیم به استانداردهای مطلوب در این صنعت در کشورمان برسیم.
آشنایی بامؤسسۀاستانداردوتحقیقات صنعتی ایران
مؤسسۀاستاندارد وتحقیقات صنعتی ایران به موجب بند یک مادۀ3 قانون اصلاح قوانین و مقررات مؤسسۀاستاندارد و تحقیقات صنعتی ایران،مصوب بهمن ماه1371تنهامرجع رسمی کشوراست که وظیفه تعیین،تدوین و نشراستانداردهای ملی (رسمی) ایران رابه عهده دارد.
تدوین استاندارد درحوزه های مختلف درکمیسیون های فنی مرکب ازکارشناسان مؤسسه* صاحب نظران مراکز و مؤسسات علمی،پژوهشی،تولیدی و اقتصادی آگاه و مرتبط انجام می شود وکوششی همگام با مصالح ملی و باتوجه به شرایط تولیدی، فناوری و تجاری است که از مشارکت آگاهانه و منصفانۀ صاحبان حق و نفع،شامل تولیدکنندگان، مصرف کنندگان، صادرکنندگان و واردکنندگان،مراکزعلمی و تخصصی،نهادها،سازمانهای دولتی و غیردولتی حاصل می شود.پیش نویس استانداردهای ملی ایران برای نظرخواهی به مراجع ذینفع واعضای کمیسیون های فنی مربوط ارسال می شود و پس از دریافت نظرها و پیشنهادهادرکمیتۀملی مرتبط با آن رشته طرح ودرصورت تصویب به عنوان استانداردملی (رسمی)ایران چاپ و منتشرمی شود.
پیش نویس استانداردهایی که مؤسسات وسازمان های علاقهمند و ذی صلاح نیز بارعایت ضوابط تعیین شده تهیه می کنند درکمیتۀملی طرح و بررسی ودرصورت تصویب،به عنوان استاندارد ملی ایران چاپ ومنتشرمی شود. بدین ترتیب، استانداردهایی ملی تلقی می شودکه براساس مفاد نوشته شده دراستاندارد ملی ایران شمارۀ 5 تدوین و درکمیتۀملی استاندارد مربوط که مؤسسه استانداردتشکیل می دهدبه تصویب رسیده باشد.
مؤسسۀاستاندارد و تحقیقات صنعتی ایران از اعضای اصلی سازمان بین المللی استاندارد (ISO)[1] کمیسیون بین المللی الکتروتکنیک (IEC) [2]وسازمان بین المللی اندازه شناسی قانونی(OIML)[3] است و به عنوان تنهارابط[4]کمیسیون کدکس غذایی (CAC)[5]درکشورفعالیت می کند. درتدوین استانداردهای ملی ایران ضمن توجه به شرایط کلی ونیازمندیهای خاص کشور،ازآخرین پیشرفت های علمی،فنی وصنعتی جهان و استانداردهای بین المللی رهگیری میشود
مؤسسۀاستاندارد وتحقیقات صنعتی ایران می تواند بارعایت موازین پیش بینی شده درقانون،برای حمایت ازمصرف کنندگان، حفظ سلامت وایمنی فردی وعمومی،حصول اطمینان ازکیفیت محصولات و ملاحظات زیست محیطی واقتصادی،اجرای بعضی ازاستانداردهای ملی ایران را برای محصولات تولیدی داخل کشور و / یا اقلام وارداتی،باتصویب شورای عالی استاندارد، اجباری نماید. مؤسسه می تواند به منظورحفظ بازارهای بین المللی محصولات کشور،اجرای استاندارد کالاها ی صادراتی و درجه بندی آن را اجباری نماید.همچنین برای اطمینان بخشیدن به استفاده کنندگان ازخدمات سازمانهاو مؤسسات فعال در زمینۀمشاوره،آموزش،بازرسی،ممیزی وصدورگواهی سیستم های مدیریت کیفیت ومدیریت زیست محیطی،آزمایشگاههاو مراکز کالیبراسیون (واسنجی)وسایل سنجش،مؤسسۀاستاندارداین گونه سازمانهاو مؤسسات را براساس ضوابط نظام تأیید صلاحیت ایران ارزیابی می کند ودرصورت احرازشرایط لازم،گواهینامۀتأییدصلاحیت به آنها اعطا و بر عملکردآنهانظارت می کند. ترویج دستگاه بین المللی یک اها،کالیبراسیون (واسنجی)وسایل سنجش،تعیین عیارفلزات گرانبهاوانجام تحقیقات کاربردی برای ارتقای سطح استانداردهای ملی ایران ازدیگر وظایف این مؤسسهاست.
استاندارد تحقیقات بازاریابی و پژوهشهای اجتماعی – واژگان و الزامات که پیش نویس آن در کمیسیونهای مربوط توسط سازمان استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران تهیه و تدوین شده و در شصت و دومین اجلاس کمیته ملی استاندارد اسناد و تجهیزات اداری و آموزشی مورخ 31/4/88 تصویب شد. اینک این استاندارد به استناد بند یک ماده 3 قانون اصلاح قوانین و مقررات موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران، مصوب بهمن ماه 1371، به عنوان استاندارد ملی ایران منتشر می شود.
براي حفظ هماهنگي و همگامي با تحولات و پيشرفتهاي ملي و جهاني در زمينه صنايع، علوم و خدمات، استانداردهاي ملي ايران در مواقع لزوم تجديد نظر خواهد شد و هرگونه پيشنهادي كه براي اصلاح و تكميل اين استاندارد ارائه شود در تجديد نظر بعدي مورد توجه قرار خواهد گرفت. بنابراين، بايد همواره از آخرين تجديدنظر استانداردهای ملی استفاده كرد.
این استاندارد جایگزین استاندارد ملی ایران شماره 6611 است.
منابع و ماخذي كه براي تهيه اين استاندارد مورد استفاده قرار گرفته به شرح زير است:
ISO 20252: 2005, Market, opinion and social Research- vocabulary and service Requirements
اعضای كميسيون تدوین استاندارد
تحقیقات بازاریابی و پژوهشهای اجتماعی – واژگان و الزامات
|
سمت در کمیته |
نام و نام خانوادگی | تحصیلات | محل کار |
| رئیس | پرویز درگی | کارشناسیارشد مدیریت اجرایی | شرکت توسعه مهندسی بازارگستران آتی(TMBA) |
| نائب رئیس | روحاله شهیدیپور | کارشناسیارشد مدیریت (MBA) | شرکت دانشپژوهان نوآور |
| دبیر | رضا جابریان | کارشناس زبان و ادبیات انگلیسی | سازمان استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران |
| اعضاء
(به ترتیب حروف الفبا) |
عبدالحمید ابراهیمی | دکترای بازاریابی بین الملل | دانشکده مدیریت دانشگاه علامه طباطبایی |
| منصور احسان | دکترای جامعهشناسی | شرکت بازارنگر | |
| علیرضا احمدی | کارشناس ارشد بازاریابی | محقق و مشاور بازاریابی | |
| فاطمه بایی | کارشناسی ارشد بازاریابی | شرکت آزمایشگاه فنی و مکانیک خاک | |
| مجید بهرامی | کارشناسی ارشد بازاریابی | شرکت دانشپژوهان نوآور | |
| حمید بهنام | کارشناسیارشد مدیریت (MBA) | شرکت توسعه مهندسی بازارگستران آتی(TMBA) | |
| محمد مهدی بیگلرزاده | کارشناسیارشد مدیریت (MBA) | شرکت توسعه مهندسی بازارگستران آتی(TMBA) | |
| حسن بیگلری | کارشناسیارشد شیمی | سازمان استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران | |
| پریسا پروشانی | کارشناسی ارشد روانشناسی | شرکت بازارنگر | |
| بهامین توفیقی | کارشناسیارشد مدیریت (MBA) | شرکت دانشپژوهان نوآور | |
| علی جنادله | دکترای جامعه شناسی | مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران (ایسپا) | |
| علیرضا حاتمیفر | کارشناسیارشد بازاریابی | شرکت دال بازار | |
| علیاصغر حائری مهریزی | کارشناسیارشد آمار اقتصادی | مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران (ایسپا) | |
| مریم حمیدی | کارشناس آمار | شرکت توسعه مهندسی بازارگستران آتی(TMBA) | |
| محمدرضا رسولی | دکترای علوم ارتباطات اجتماعي | دانشگاه آزاد واحد تهران مرکز | |
| رها رفیعی | کارشناسیارشد مدیریت (MBA) | شرکت دال بازار | |
| امیرحسین سرفرازیان | کارشناسیارشد مدیریت (MBA) | شرکت توسعه مهندسی بازارگستران آتی(TMBA) | |
| نادر سرکاری | کارشناسیارشد مهندسی شیمی | سازمان استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران | |
| حسامالدین عباسحلاج | کارشناسیارشد بازرگانی بینالملل | شرکت دانشپژوهان نوآور | |
| حمیدرضا عظیمی | کارشناس مهندسی مکانیک | شرکت ایستا افزار | |
| زهره فرمانی | کارشناسیارشد فناوری اطلاعات | شرکت دانشپژوهان نوآور | |
| علیرضا کاظمی نژاد | کارشناس ارشد بازرگانی | شرکت گروه تولیدی آریا ملل زرین | |
| حدیث میرزا محمدی | کارشناس علوم اجتماعی | مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران (ایسپا) | |
| الهامالسادات میرهاشمی | کارشناسیارشد بازرگانی بینالملل | شرکت دانشپژوهان نوآور | |
| محمدحسین نادری | کارشناسیارشد آمار اقتصادی | مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران (ایسپا) | |
| محسن نصیری | کارشناسی ارشد مهندسی مکانیک | موسسه پژوهشگران بین المللی آگاه | |
| دامون نوذری | کارشناسی ارشد مهندسی صنایع | شرکت کلید طلایی جهان معاصر |