تحقیقات بازاریابی و پژوهشهای اجتماعی- گردآوری داده ها

6. گردآوری داده‏ها

6-1. کلیات

مدیریت گردآوری داده‌ها شامل دفتر مرکزی و مدیران منطقه‌ای(کسانی که جذب افراد را مدیریت می‌کنند)، سرگروه‌های (ناظران) محلی، سرگروه‌های واحدهای تلفنی، مسئولان تیم پرسشگر و گروه پشتیبانی درگیر در گردآوری داده‌ها می‏باشد. این افراد ممکن است بصورت تمام وقت و یا پاره وقت فعالیت کنند.

مجری پژوهش باید رویه‌هایی را جهت محرمانه ماندن اطلاعات پاسخگویان(حفاظت از محرمانه بودن مخاطب) و جلب اعتماد پاسخگویان بکار گیرد (بخش 2.3.6، مرور شود).

مشخصات پاسخگویان موجود در گزارشات (بعنوان مثال پرسشنامه‌ها) باید فقط برای اهداف اجرای پژوهش و کنترل کیفیت مورد استفاده قرار گیرند و تنها تا زمانی که ضرورت این اهداف ایجاب کند، نگهداری شوند.

6-2 مدیریت، گزینش و آموزش پرسشگران

6-2-1. کلیات

چنانچه عملیات میدانی به پیمانکار فرعی واگذار شود، الزامات بخش (5.3) باید جهت اطمینان از رعایت فعالیت‏ها و استانداردهای این بخش توسط شرکت برون‏سپاری شده به آن، رعایت شود.

یادداشت: این بندها (مواد) هم شامل مجریان پژوهش که خود مدیریت، جذب و آموزش پرسشگر را به عهده می‏گیرند و هم مجریان پژوهش که عملیات میدانی را به پیمانکار فرعی واگذار کرده و یا به شرکت‏های مستقل گردآوری داده برون‏سپاری می‌کنند، می‏شوند.

6-2-2. کارکنان مدیریت گردآوری داده ها

کارکنان مدیریت گردآوری داده ها باید بطور شایسته ای جهت انجام وظایف محوله شامل تخصیص کارها، کنترل پیشرفت کار، آموزش و ارزیابی پرسشگر و اعتبار سنجی کار، آموزش داده شوند. همچنین این کارکنان باید بطور منظم ارزیابی شده و در صورت نیاز بطور مستمر آموزش داده شوند. صلاحیت‏ها و آموزش‏های داده شده به کارکنان مدیریت گردآوری داده‏ها باید توسط مجری پژوهش مستند گردند.

6-2-3. گزینش پرسشگران

مجری پژوهش باید صلاحیت پرسشگران بالقوه را براساس صلاحیت‏ها و سوابق کاری، و/یا مصاحبه گزینش و/یا مراجع استخدام‏های قبلی ارزیابی کند. چنانچه سطوح بکارگیری متناسب با تجربه قبلی وجود داشته باشد، باید از آنها برای انجام کار مربوط به پروژه‌های خاص استفاده کرد. ارزیابی صلاحیت ممکن است نیازمند ارزیابی مهارت‌های زبانی همچون توانایی دنبال کردن دستورالعمل‏ها به زبان بکار برده شده در دستورالعمل‏های گردآوری داده و قابلیت‏های متناسب با زبان مادری مورد نیاز برای گردآوری داده‏ها باشد.

تمام اطلاعات مربوط به پرسشگران که طی فرآیند جذب و یا در مراحل بعد (همچون امتیازهای آموزشی و نتایج اعتبارسنجی) بدست می آیند باید مستند شده و طی مدت همکاری با مجری پژوهش و تا یکسال پس از آن نگهداری شوند.

یادداشت: با وجودی که بازه زمانی یک ساله برای نگهداری سوابق پرسشگران، الزامات این استاندارد را پوشش می‏دهد، ممکن است الزامات دیگری، مثل الزامات قانونی دوره زمانی بیشتری برای نگهداری سوابق پرسشگران را ایجاب نماید.

در جاهایی که پرسشگران از طریق مراکز کاریابی گزینش شوند، ممکن است اطلاعات گزینش کمتر شرح داده شده باشد، اما حتما باید نشان دهنده مهارت‏ها و سوابق مرتبط باشد.

6-2-4. آموزش‏های پایه ای برای پرسشگران جدید

به جز موارد معین، همه پرسشگران باید آموزش‌های پایه‌ای را در سطحی که در ادامه می‌آید، ببینند. همه این آموزش‌ها باید توسط مجری پژوهش ارائه گردد، به استثنای مواردی که از سوی یک مجری پژوهش دیگر که حائز الزامات این استاندارد است، اعلام شود که آموزش‌های مربوطه (متناسب با وظایفی که قرار است به عهده گرفته شوند) ارائه داده شده است. روش‏های آموزشی باید مطابق الزامات زیر از سوی مجری پژوهش انتخاب شوند.

محتوا و گستره (وسعت) آموزش‏های پایه ای باید متناسب با ماهیت کاری که قرار است انجام شود باشد (همچون مصاحبه رو‏در‏رو، مصاحبه تلفنی، گزینش مخاطب کیفی، ممیزی خرده فروشی). چنانچه کار میدانی بصورت مستمر (متوالی) برای انجام کارهای متفاوتی (متفاوت از فعالیت‏هایی که در حال حاضر مشمول آموزش هستند) شامل مصاحبه کامپیوتری، بکار گرفته شده باشد، آموزش‏های پایه‏ای تکمیلی مناسب را باید بگذراند.

آموزش پایه ای باید حداقل شامل موارد زیر باشد:

• اصولی کلی پژوهش‏های بازار، افکار عمومی و اجتماعی
• الزامات اخلاقی (به فهرست کدهای قابل اجرای بین‏المللی مراجعه شود)، شامل محرمانه بودن پاسخگویان و حفاظت از داده‏ها
• مهارت‏های مصاحبه و دیگر تکنیک‏های مرتبط
• در صورت نیاز، کار با کامپیوتر (بعنوان مثال در مصاحبه کامپیوتری)
• ایفای نقش مصاحبه و مصاحبه‏های آزمایشی (و دیگر شیوه‏های گردآوری داده‏ها)در صورت امکان، پرسشگران در روز اول کاری باید به همراه مدیریت گردآوری داده‌ها باشند و در تجربۀ اول کاری آن‏ها بعد از دورۀ آموزشی باید عملکرد مصاحبه‌گر نظارت و بررسی شود (مراجعه شود به 2.4.6 در مورد مصاحبه تلفنی)، و بازخورد آن به پرسشگر اعلام شود. اگر چنین نظارت‌ها و یا همراهی‌هایی صورت نمی‌گیرد؛ تمام کارها از مرحلۀ اول باید طبق موارد 4.6 و 5.6 معتبر شود.استثناء؛ طرحی که وظایف گردآوری داده‏ها در آن بسیار ساده است، (به طور مثال شمارش ترافیک)، ممکن است حداقل مدت زمان دورۀ آموزشی پایه از آنچه در بالا گفته شد کمتر شود و یا ممکن است جلسۀ آموزشی با جلسۀ توجیهی پروژه ادغام شود. دلایل این چنین جلسات آموزشی کوتاهی باید مستند شود و اگر پرسشگران قرار است متعاقباً در پروژه‌های دیگری مورد استفاده قرار گیرند، آموزش پایه‌ای کامل باید ارائه شود.مدت زمان مشخص برای آموزش پایه باید به عنوان حداقل سطح در نظر گرفته شود و بسته به نوع کار ممکن است آموزش کامل‌تری مورد نیاز باشد.یادداشت: به طور کلی در نظر گرفته می‌شود که در صورت تقاضا از سایر ارائه دهندگان خدمات پژوهشی؛ تائیدیه آموزش پایه‏ای ارائه شده به افراد در دسترس آنها قرار می‌گیرد. 6-2-5. آموزش سازمانی پرسشگران. یادداشت: آموزش سازمانی ممکن است با آموزش پایه‌ای یا جلسۀ توجیهی اولین مأموریت ترکیب شود.  پرسشگرانی که به طور منظم توسط مجری پژوهش به کار گرفته می‌شوند (به عنوان مثال برای پنج پروژه (دوره) یا بیشتر در یک سال تقویمی) حداقل یک بار در سال باید ارزیابی شوند. پرسشگرانی که کمتر مورد استفاده قرار می‌گیرند باید در فواصل زمانی مناسب ارزیابی شوند. هرگونه ارزیابی باید اجازۀ گفتگو بین پرسشگر و مدیر گردآوری داده‌های مجری پژوهش را به صورت حضوری یا تلفنی بدهد و باید در برگیرندۀ بازخورد اعتبار کار نیز باشد. ارزیابی باید به طور مثال بر پایۀ نتایج اصلاح پرسشنامه، اعتبار کار میدانی، همراهی و یا نظارت مصاحبه صورت پذیرد. ارزیابی ممکن است یکسری نیازهایی را برای آموزش‌های بیشتر افراد پرسشگر شناسایی کند یا نیاز به چنین آموزش‏هایی ممکن است از راه‏های دیگر شناسایی شود. گزارش و جزئیات ارزیابی از همه نوع آموزش اضافی ارائه شده باید همراه با سابقۀ پرسشگران مستند و حفظ شود. هر دو طرف باید توسط امضاء یا شیوه‌ای معادل کامل بودن آموزش یا ارزیابی را رسمیت دهند.6-3. گردآوری داده‌ها توسط کار میدانی برای پرسشگران، به جز آن‏هایی که تنها با تلفن کار می‌کنند، باید توسط مجری پژوهش کارت هویت صادر شود و این کارت ترجیحاً با عکس باشد. کارت هویت باید شامل نام پرسشگر، تاریخ صدور و تاریخ انقضاء و همچنین نام و اطلاعات تماس مجری پژوهش که به آن تعلق دارد باشد. 6-3-2. اطمینان مجدد مخاطب مستندات اعتماددهی به پاسخگویان در مصاحبۀ حضوری باید ارائه شود و این مستندات باید همراه با اطلاعات تماس مجری پژوهش باشد. در مصاحبه‌های تلفنی نیز در صورت درخواست پاسخگو باید اطلاعات تماسی مجری پژوهش ارائه شود.در صورتی که پاسخ‌دهندگان کودکان (از نظر قانونی بیانگر افراد زیر سن قانونی در منطقه‌ای که قرار است اطلاعات گردآوری شود) و یا افراد آسیب‏پذیر می‌باشند، باید مراقبت‌های ویژه صورت پذیرد. در این موارد مراحل مناسب جهت اطمینان از اینکه والدین و سرپرست و یا افراد مشابه و همچنین خود پاسخگو درک مناسب و کافی از طرح و مستلزمات آن دارند، باید طی شود. کلیۀ اسناد (برای مثال به عنوان قسمتی از پرسشنامه) باید نگهداری شوند تا بیانگر این باشند که کلیه شرایط و الزامات ملاحظه شده است. آموزش‌های خاص برای مصاحبه‌گران و افراد دیگری که درگیر این طرح هستند؛ در این نوع از گردآوری داده‏ها ضروری می‌باشد.6-3-4. جلسه توجیهی پروژهآموزش برای پروژه‏های کمی شامل موارد زیر می‏باشد:-رویه‏های انجام نمونه‏گیری-روش شناسی -آموزش/ شرایط اجرای پرسشنامه جلسه توجیهی طرح پژوهشی کیفی باید شامل موارد زیر باشد:2– ضوابط کلیدی گزینش 4- افرادی که برای هر مصاحبه گروهی یا مصاحبه عمیق گزینش می شوند6- محدودیت‏های موجود برای افراد شرکت کننده در مصاحبه عمیق و یا جلسات گروهی 6-3-5. تاریخ و دوره اجرای کار میدانی یادداشت: این موارد مربوط به قسمت اعتبارسنجی مصاحبه در قسمت 2.5.6 و 4.6 است . 6-3-6. مشوق‏های داده شده به پاسخ دهندگاناز مشوق‏ها به عنوان قدردانی و ایجاد انگیزه‏ای برای مشارکت استفاده می شود. ماهیت مشوق‏ها باید به گونه‏ای باشد که باعث انحراف پاسخ‏ها نشود.6-4. اعتبار سنجی کار میدانی (به استثنا پژوهش کیفی)هدف از اعتبار سنجی، بررسی تطابق گردآوری داده‏ها توسط پرسشگران با چارچوب‏ها و الزامات پروژه (پرسشنامه‏ها الزامات پرسشنامه‏ها و الزامات عمومی) می‏باشد که در جلسات آموزشی گفته شده است. اعتبار سنجی باید در اسرع وقت پس از انجام کار میدانی و قبل از اینکه نتیجه داده­ها مورد پردازش قرار گرفته و به مدیریت گزارش شوند، انجام شود (بیشتر از 6 هفته نشود).- اعتبارسنجی کار همه پرسشگران که به تازگی استخدام شده اند برای اولین پروژه آن­ها نیاز است.سوابق ثبت شده پرسشگران به کار گرفته شده توسط مجری پژوهش، اعم از تاریخ و دوره انجام پروژه برای هر فرد جهت اعتبارسنجی شناسایی می­شود. 1 – در سطح پروژه (مثلا جایگزینی مصاحبه‏ها، اعتبارسنجی بیشتر، مشروط کردن داده‏ها)  بر اساس نوع گردآوری داده‏های مد نظر، اعتبارسنجی به صورتی که در زیر مشخص شده است با کنترل سوابق اطلاعات ایجاد شده (مثل پرسشنامه‏ها ، فایل‏های اطلاعاتی) و یا تماس مجدد با پاسخ دهنده (همچنین مراجعه مجدد) و یا نظارت انجام می شود. تماس مجدد با پاسخ دهنده برای اعتبارسنجی این مسئله است که مصاحبه یا معادل آن انجام شده است و دستور العمل‏ها پیروی شده اند. طول مصاحبه و پاسخ‏ها به سوالات کلیدی از جمله مشخصات فردی و سایر سوالات تایید صلاحیت مربوط به سهمیه پرسیده شده‏اند. تماس مجددا می تواند توسط هر وسیله ای انجام شود مثل تماس مستقیم با پاسخ دهنده (مثلا چهره‏به‏چهره، با تلفن، با پست یا ایمیل ) . تماس مجدد ممکن است شیوه مناسب تایید برای همه انواع مصاحبه‏ها باشد خصوصا مصاحبه چهره‏به‏چهره و آن‏هایی که در مکان‏های مرکزی انجام می‏شوند (جایی که تماس مجدد چهره‏به‏چهره ممکن است بلافاصله پس از مصاحبه انجام شود).یادداشت: اگر مصاحبه‏ها چهره‏به‏چهره بر روی نوار ضبط می‏شوند، می‏توان آن‏ها را کنترل کرد. همچنین فرد می‏تواند توسط سوپروایزرهای همراه، کار نظارت و کنترل مستقیم را انجام دهد. کنترل و نظارت CATI و CAPI را می‏توان از طریق فایل‏های زنگ کلیدی که نشان می‏دهند چه موقع مصاحبه کننده‏ها با سوالات مشکل دارند انجام داد.اعتبارسنجی (بر اساس نوع) حداقل در سطوح زیر انجام می‏شود. سطوح اعتبارسنجی بر اساس مصاحبه‏های صورت گرفته و اعتبارسنجی‏های انجام شده محاسبه و ارزیابی می‏شوند.برای همه پروژه‏هایی که گردآوری داده‏ها با مصاحبه کردن انجام می‏شود، تایید یا بوسیله تماس مجدد یا کنترل و نظارت تا سطوح نشان داده شده در زیر است، خواه اطلاعات ثبت شده بررسی شده باشد یا خیر.حداقل سطح تایید کنترل و نظارت 5 درصد مصاحبه‏ها/موارد با حداقل نظارت یا شنود 75 درصد تمام مصاحبه تحت کنترل خواهد بود. همه پرسشگران که برروی یک پروژه کار می‏کنند باید اعتبارسنجی یا تحت نظارت قرار گیرند. در موارد استثنایی انجام دادن تماس مجدد یا نظارت و کنترل تا سطح مدنظر می‏تواند از لحاظ سازمانی غیر ممکن باشد یا ممکن است بر خلاف منافع پاسخ دهنده باشد. در چنین مواردی اسناد پروژه توضیح می‏دهند که چرا این اتفاق می‏افتد و چه مراحل دیگری برای تایید مجموعه اطلاعات انجام می‏شوند.6-4-4. اسناد اعتبارسنجی گزارشات شامل این موارد می‏شوند:
• گزارشات اعتبارسنجی برای هر پروژه یا قسمتی از آن باید ثبت شوند.
• حداقل سطح تایید تماس مجدد 10 درصد مصاحبه‏ها/ موارد خواهد بود.
• جایی که بررسی اطلاعات ثبت شده تنها شیوه اعتبارسنجی است که می‏توان استفاده کرد (مثل تحقیقات نظارتی ممیزی‏های خرده‏فروشی) سطح مورد نیاز 100 درصد است. هیچ سطح خاصی در جایی که بررسی ثبت اطلاعات همراه با شیوه‏های دیگر انجام می‏شود مشخص نمی‏شود:
• 6-4-3. سطوح اعتبارسنجی
• نظارت شامل گوش دادن به مصاحبه‏ها در زمان انجام مصاحبه با استفاده از تجهیزات مناسب یا گوش دادن به ضبط مصاحبه‏ها می‏شود. هم مصاحبه‏گر و هم پاسخ دهنده باید قابل شنیدن باشند. مصاحبه کننده آگاهی پیدا میکند که ممکن است بر روی هر مصاحبه نظارت وجود داشته باشد اما نمی‏داند که آیا مصاحبه خاصی در حال نظارت است یا خیر. وقتی که مصاحبه چند زبانی است کارکنانی که در زبان‏های مربوطه روان هستند، نظارت را انجام می دهند. نظارت به طور خاصی برای مصاحبه‏های تلفنی که از مکان‏های مرکزی مجهز انجام می‏شوند مناسب است.
• بازبینی اطلاعات ثبت شده همراه با سایر شیوه‏ها استفاده می شود اما در بعضی از انواع گردآوری داده‏ها، این تنها شکل کارآمد اعتبارسنجی است (مثل تحقیقات مشاهده‏ای همچون ممیزی خرده‏فروشی‏ها و خرید پنهان). بازبینی اطلاعات ثبت شده ممکن است به طور مقتضی شامل کامل بودن اطلاعات، حفظ سهمیه‏های نمونه، انسجام پاسخ‏ها و مقایسه پاسخ‏ها با داده‏های نرمال یا بین پرسشگران باشد. بررسی‏ها ممکن است به صورت دستی یا بوسیله کامپیوتر انجام شوند. این ممکن است به بررسی گزارشات مرتبط ربط داده شود مثل رسیدهای خریداری از خرید پنهان.
• 6-4-2. شیوه‏های اعتبارسنجی
• 2– در سطح پرسشگران (مثلا آموزش مجدد) در مورد اختلافات جدی (مثلا مصاحبه‏های ساختگی) کار فعلی فرد هم‏زمان از سوی فرد دیگری مورد بررسی مجدد و اعتبارسنجی قرار گیرد.
• زمانی که توسط اعتبارسنجی تشخیص داده شد که کار دارای مشکل است، اقدامات اصلاحی در دوسطح انجام می گیرد:
• – کار همه پرسشگرانی که معمولا در پروژه‏ها به کار گرفته می شوند باید چند بار بررسی شود. نیازی به بررسی کار این افراد برای هر پروژه نیست. (نتیجه اعتبار سنجی می تواند در کارهای انفرادی بعدی موثر باشد)
• اعتبارسنجی باید توسط مدیر گردآوری داده­ها که در همه موارد شخص دیگری غیر از افرادی هستند که داده­ها را جمع آوری می­کنند، صورت گیرد. همه مجموعه اطلاعات هر پروژه با استفاده از شیوه­های مطابق با 2.4.6 اعتبارسنجی می­شوند. در اعتبارسنجی موارد زیر باید در نظر گرفته شود.
• یادداشت: برای اعتبارسنجی پژوهش کیفی 5.6 را ببینید .
• 6-4-1. کلیات
• در مواردی که مشوق به پاسخگو داده می شود، ماهیت مشوق‏ها باید به عنوان بخشی از مستندات طرح ثبت شوند .
• اطلاعات مربوط به هر مصاحبه و هویت شخص پرسشگر مسئول گرد‏آوری داده‏ها یا مشاهدات باید ثبت گردد.
• 7- تجهیزات لازم برای مشاهده.
• 5- روش‏های قابل قبول و غیر قابل قبول گزینش
• 3– سهمیه‏های مورد نیاز
• 1– تاریخ‏ها و دوره‏های کار میدانی
• -سایر الزامات مخصوص طرح
• -سهمیه درنظر گرفته شده
• -تاریخ انجام کار میدانی
• پرسشگران باید برای هر پروژه آموزش دیده باشند (یا به طور اختصاصی برای هر دوره از پروژه) حتی اگر پروژه مورد نظر شروع شده باشد. آموزش باید طوری باشد که منجر به یادگیری کامل فرد گردد. آموزش می تواند رو‏در‏‏‏‏‏رو، از طریق تلفن و یا به صورت مکتوب صورت گیرد. در هر حالت باید سابقه آموزش به افراد ثبت گردد تا معلوم شود تمام افراد حاضر در پروژه آموزش دیده اند.
• 6-3-3. گردآوری داده‏ها از کودکان یا پاسخ‌دهندگان (آسیب‌پذیر)
• تمام روش‌های ارتباطی با پاسخ‌دهندگان باید شامل خلاصه‌ای از دستورالعمل قوانین محرمانه بودن مخاطب، اهداف اصلی تحقیق که اطلاعات ممکن است برای آن‏ها استفاده شوند و تا حد امکان نام مرکز خدمات پژوهشی، آژانس پیمانکاری و یا مشتری‏ها باشد. پاسخگویان باید بدانند که همکاری داوطلبانه می‌باشد.
• 6-3-1. سند هویت پرسشگران (ID)
• آموزش بیشتر، همانطور که در بالا شرح داده شد، باید از نیاز به آموزش اضافی؛ زمانی که یک پرسشگر برای نوع جدیدی از کار یا مسئولیت اختصاص داده می‌شود، متمایز شود. برای مثال، کار نظارت یا مصاحبۀ تخصصی (رجوع شود به4.2.6)
• یادداشت: ارزیابی مؤثر می‌تواند به صورت بازخورد مداوم توسط گزارش مدیریت گردآوری اطلاعات از عملکرد پرسشگران بعد از تایید طرح صورت گیرد. (به طور مثال از طریق نظارت مصاحبه‏گران تلفنی)
• 6-2-6. آموزش مستمر و ارزیابی پرسشگران
• همچنین ملزومات کلیدی و دستورالعمل‌های کلی که به پرسشگران داده می‌شود باید به صورت مستند در دسترس کلیه پرسشگران و مجری پژوهش قرار گیرد.
• علاوه برآموزش پایه‌ای بر طبق 4.2.6، مجری پژوهش باید تمامی پرسشگران را بر اساس الزامات خاص خود آموزش دهد، که شامل چگونگی سازماندهی اطلاعات جمع‌آوری شده و مدیریت آن‏ها می‌باشد. روش ارائه این نوع آموزش و محتوای آن می‌تواند یک موضوع برای مجری پژوهش باشد. اما سوابق استخدامی پرسشگران باید آموزش‌های سازمانی کسب شده و نحوه‏ی ارائه آن را نشان دهد.
• آموزش‌های پایه‌ای ارائه شده به پرسشگران باید از نظر محتوا، مدت زمان و هویت مربی مستند شود. سوابق آموزش باید توسط کارآموز و مربی امضا و یا از طریق شیوه‌ای معادل تصدیق شود.
• برای تحقیقات مشاهده‌ای مثل خرید پنهان؛ حداقل مدت دورۀ آموزشی مشخص نشده است و ممکن است آموزش با جلسۀ توجیهی ترکیب شود.
• حداقل زمان برای آموزش پایه‌ای مصاحبه تلفنی و حضوری و گزینش کیفی(به استثنای آموزش اضافی سازمانی رجوع شود به 6.2.5) باید 6 ساعت باشد. تقریباً نیمی از زمان آموزش باید به تعامل بین مربی و کارآموز اختصاص داده شود.

• نام فردی که اعتبارسنجی را انجام می‏دهد.
• توضیحی در مورد شیوه‏های اعتبارسنجی مورد استفاده از جمله اینکه چه چیزی در تماس مجدد با پاسخ دهنده در صورت کاربرد، پوشش داده می‏شود.
• مشخصات و هویت فردی که کارش اعتبارسنجی شده است.
• توضیح در مورد تمام اختلاف‏های کشف شده
• گزارش از فعالیت اصلاحی/ فعالیت پیشگیرانه که هم در سطح پروژه و هم در سطح فرد انجام شده است.
• تایید اینکه اعتبارسنجی لازم صورت گرفته است. اسناد اعتبارسنجی بایستی هم بر اساس پروژه و هم کارمند انفرادی قابل بازیابی باشند.6-5-1. گزینش پاسخ دهنده یادداشت: استخدام پاسخ‏دهندگان در مطالعات کیفی معمولا مجزا از نظارت واسطه‏ها در گروه‏ها یا مصاحبه‏های عمیق صورت می‏گیرد. گزینش به جای اینکه به وسیله افراد گرداننده گروه‏ها و مصاحبه‏های عمیق انجام شود، معمولا توسط پرسشگران انجام می‏گردد.6-5-2. اعتبار سنجی بکارگیری پاسخ دهندگان تلفن از یک مرکز تلفن صورت گیرد، اعتبارسنجی ممکن است توسط نظارت یا تماس مجدد با پاسخ‏دهنده صورت گیرد. ابتکار عمل‏های مشارکتی از سوی مجری پژوهش ممکن است برای پیشگیری از مشارکت اضافی پاسخ دهنده انجام شوند. (مراجعه شود به 2.4.6)
• در مصاحبه گروهی، هویت پاسخگویان باید تایید شود.
• همه پاسخ دهندگان گزینش شده به وسیله یکی از شیوه‏های زیر اعتبارسنجی می‏شوند. لازم است در جایی که اختلاف وجود دارد اقداماتی صورت گیرد . (مراجعه شود به 1.4.6)
• جزییات پاسخ دهندگان و اینکه چگونه گزینش شده‏اند باید بر روی پرسشنامه‏ها یا اسناد معادل ثبت شود و در دسترس ناظران قرار گیرد و به عنوان اسناد پروژه مشروط به حفظ محرمانه بودن اطلاعات پاسخ دهنده، حفظ شوند. (مراجعه شود به 1.6)
• 6-5. جمع آوری داده‏های کیفی

تماس مجدد با پاسخگو می‌تواند بین زمان گزینش و مصاحبه عمیق یا در همان جلسه مصاحبه عمیق/ گروهی صورت گیرد.

تماس مجدد می‌تواند به کمک هر رسانه‌ای که شامل ارتباط مستقیم با پاسخگویان باشد صورت پذیرد (برای مثال به صورت حضوری، تلفنی، پستی یا پست الکترونیک) هر کجا که اعتبار چه به صورت خود‏ تکمیلی یا اعتبار از طریق توزیع پرسشنامه در مصاحبه گروهی صورت پذیرد باید توسط فردی غیر از گزینش‏گر اصلی اجرا شود.

اعتبار مدارک باید طبق 4.4.6 فراهم شود.

یادداشت: هدف اولیه اعتبار گزینش پاسخگو تایید مشخصات فردی و دیگر معیارهای گزینش پاسخگویان است و هدف دیگر اجتناب از شرکت پاسخگویان مازاد بر آنچه که در پروپوزال طرح نوشته شده است، می‌باشد. (مراجعه شود به 3.3.15)

6-5-3. مجری کیفی

برگزاری گروه باید توسط کارمندان آموزش دیده و ماهر انجام شود.

یادداشت: الزامات آموزش پرسشگران طبق بند 6.2 رانمی­توان برای مجریان کیفی اعمال نمود.

جریان باید کاملاً و به صورت صریح و خلاصه تکنیک­ها و هر آنچه هدف بحث است را از قبل فراهم کرده باشند.

هر تعدیل‏کننده باید تا حد امکان با اهداف تحقیق و نتایجی که ایجاد می‌شوند، مواد محرک و تکنیک‏های خاص که در زمینه‌های کاری قبلی استفاده شده‌اند آشنا شود.

مجریان باید گزارشی از تمام مشکلات با نتایج پیدا شده در مصاحبه گروهی را با توجه به موارد زیر فراهم کنند:

1.سازگاری پاسخگویان با مشخصات مورد نظر

2. مناسب بودن امکانات سمعی و بصری اتاق‏های مورد استفاده در مصاحبه گروهی.

3. کارایی میزبان یا فردی که گروه را تحویل می‌گیرد.

هر کجا که مجری مطرح می‌کند که استخدام پاسخگویان با شرایط مورد نیاز هماهنگ نبوده است باید تمام اختلافات را برای ایجاد مدیریت مناسب مجری پژوهش گزارش کنند.

6-5-4. ثبت تحقیق کیفی و محرمانه نگه داشتن پاسخگویان

سوابق کامل از پاسخ‏های مصاحبه گروهی و عمیق معمولاً از طریق ضبط (مثلاً شنیداری یا تصویری) باید نگهداری شوند. پاسخگویان باید به ضبط صدا و تصویرشان و استفاده مشخص از ضبط شده‏ها (استفاده شخص ثالث را نیز شامل می شود) و هرگونه انتقال داده‏ها (مثلاً به مشتری) آگاه باشند و رضایت دهند. رضایت کتبی پاسخگو می‏تواند راه مناسبی ‌باشد.

استفاده و انتقال داده‏های ثبت شده تنها در جهت اهداف تحقیق می‏بایست باشد.

جایی که شخصی ثالث (شامل مشتری هم می شود) مصاحبه گروهی و عمیق را مشاهده می‌کند، پاسخگو باید از این مساله آگاه باشد، مخصوصا اگر مشاهده‏گر در منطقه پنهانی باشد.

داده‌های ثبت شده باید برچسب خورده تا پروژه و پاسخگویان قابل شناسایی باشند (از جمله ارجاع به سوابق دیگر) و تاریخ مصاحبه عمیق یا گروهی ثبت شده باشد.

6-6. گردآوری داده‏های خود تکمیلی

6-6-1. کلیات

تبصره‏های 6.6.2 تا 6.6.5 به نوعی به گردآوری داده می پردازد که در آن پاسخگو هنگام ارائه پاسخ‏ها تماس حضوری یا تلفنی با پرسشگر یا دیگر نماینده‏های ارائه دهنده خدمات پژوهشی، ندارد. مثال‏های زیر خودتکمیلی را شامل می‏شود (ولی محدود به این‏ها نیست):

1- تحقیقات پستی، مثل نظرسنجی پستی یا حالت دیگر که پرسشنامه چاپی برای خود تکمیلی گذاشته می‌شود.

2- پژوهش خاطره نگاری

3- مبادله اطلاعات الکترونیکی (Electronic data interchange (EDI)) هر کجا که اطلاعات به صورت مستقیم از اسناد ذخیره شده در کامپیوتر شرکت به دست می‌آیند.

4- ارسال دیسکت، هر کجا که دیسکت شامل پرسشنامه خودتکمیلی به پاسخگو فرستاده می‌شود و پاسخگو پرسشنامه را تکمیل کرده و به مرکز تحقیقات برمی‌گرداند.

5- ورود تلفنی اطلاعات، هر کجا که پاسخگو به تلفن گویا تماس میگیرد و به وسیله دکمه‌های تلفن به سوالات پاسخ می‌دهد.

6- ورود از طریق شناسایی صدا، جایی که پاسخگو به تلفن گویا جواب میدهد و کامپیوتر جواب‏ها را با تکرار آنها بازبینی می‏کند.

7- تکمیل و ارجاع پرسشنامه از طریق اینترنت.

8- مصاحبه گروهی آن لاین یا روش‏های تعاملی دیگر بوسیله اینترنت.

پرسشنامه اینترنتی می‌تواند توسط پاسخگویان ارسال (پست الکترونیکی) شود و یا پاسخگویان می‌توانند فرم پرسشنامه را از سایت مجری پژوهش دانلود کنند. (نمونه‌های پاسخگو می‏توانند کاربرد موردی برای پروژه خاصی داشته باشند و یا از پانل دسترسی گرفته شده باشند).

یادداشت: خوداظهاری می‌تواند به کمک کامپیوتر انجام شود که خوداظهاری به کمک کامپیوتر

(computer-assisted self intervieng -CASI) نامیده میشود. CASIاغلب به عنوان قسمتی از مصاحبه CAPI استفاده می‌شود. زمانی که مصاحبه‏گر به قسمت سوالات حساس می‌رسد کامپیوتر مقابل پرسشگر روشن شده و مصاحبه به صورت دستورالعمل‏های منتقل شده کتبی یا شنیداری (از طریق گوشی) به پاسخگو ادامه پیدا می‏کند.

یادداشت: از آنجا که سرعت پیشرفت بیشتری در این بحث مورد انتظار است، مرور و به روز رسانی شرایط خودتکمیلی مجموعه داده‏ها ضروری است.

6-6-2. نمونه‏گیری برای تحقیقات خود تکمیلی/ اینترنتی

در مرحله طراحی پروپوزال طرح یا گزارش به کارفرما، جزئیات روش نمونه‌گیری باید ارائه شود، اینکه چگونه مشکلات بالقوه نمونه‌گیری شامل معرف بودن و خودگزینی پاسخگویان شرکت کننده و تاثیر این عوامل بر کیفیت و نتایج داده‌ها، اداره می‌شوند.

هرکجا پانل در دسترس مورد استفاده است جزئیات باید شامل چگونگی گزینش پانل و انتخاب پاسخگویان از آن باشد.

6-6-3. اعتبارسنجی پاسخگویان

در مرحله طراحی پروپوزال تحقیق یا در گزارش به کارفرما جزئیات باید در برگیرنده چگونگی اعتبارسنجی پاسخگویان باشد از جمله مقابله با مساله عدم کنترل اینکه چه شخصی در گردآوری داده‏های اینترنتی و خود تکمیلی پاسخگو است. همان‏طور که در مورد نمونه‏گیری تاثیر این مسائل بر کیفیت نتایج داده‏ها باید مورد بحث قرار گیرد.

6-6-4. پیش آزمون پرسشنامه خودتکمیلی

پرسشنامه‌ها باید قبل از استفاده مورد آزمون قرار گیرند و نتیجه هر آزمون و فعالیتی باید مستند شود. اگر پرسشنامه مشابه آزمون شده و به صورت اساسی مستندسازی شده است و به صورت مقایسه‏ای مورد استفاده قرار گرفته می‌توان آزمون محدودتری اعمال کرد. دستورالعمل برای خودتکمیلی باید به عنوان قسمتی از پرسشنامه یا لیست ضمیمه شده به پرسشنامه در نظر گرفته شود.

6-6-5. حراست از پاسخگو

برای تمامی مجموعه داده‏های خودتکمیلی به خصوص آن‏هایی که از طریق اینترنت است روش‏هایی باید جهت متقاعد کردن امنیت و رازداری اطلاعاتی که پاسخگو ارائه می‏دهد اجرا شود.

تعهد امنیت و رازداری باید به پاسخگو داده شود و این تعهد می‏تواند یک فرم توضیحات باشد که قسمتی از پرسشنامه را تشکیل می‌دهد یا همراه پرسشنامه ارائه شود.

پاسخگو باید کاملاً قبل از مشارکت در طرح از اطلاعاتی که ممکن است تصمیم او را تغییر دهد آگاه باشد. مسائلی مثل موضوع طرح، هدف کلی از گردآوری داده‏ها، میزان زمان تقریبی مورد نیاز جهت پاسخ دهی. جایی که پاسخگویان کودکان هستند، فراهم کردن حراست باید مطابق با مورد 3.3.6 صورت بگیرد.

 

6-7. جمع آوری داده ها از منابع ثانویه

منابع داده های ثانویه مانند موارد چاپ شده، پایگاه های داده ، و غیره بایستی همانند پایایی و ماهیت ثبت شود. هر جا که داده های ثانویه در گزارش کارفرما استفاده می شوند، منابع آنها باید آورده شود.

6-8. اسناد جمع آوری داده

در تکمیل اسناد (شامل فایل های کامپیوتری) باید تمام مراحل جمع آوری داده ها، شامل آنچه برنامه ریزی شده بود و آنچه واقع شده، ذکر شود.

لزومی ندارد این پرونده به طور جداگانه از سوابق دیگر پروژه نگهداری شود. لزومی به نگهداری خصوصی این اسناد در بخش جمع آوری داده نیست.

اسناد با توجه به نوع پروژه باید شامل موارد زیر باشند:

– نسخه هایی از ابزار جمع آوری داده شامل پرسشنامه ها ، مشوق ها، گزارشی خلاصه از پرسشگران، اوراق مصاحبه و غیره.

– روش نمونه گیری شامل چارچوب نمونه و منابع دیگر، نحوه انتخاب ، سهمیه ها و غیره.

– اطلاعات مربوط به پرسشگر، حجم کار (مانند تعداد مصاحبه ها) و نوع کار (مصاحبه رو در رو، مصاحبه های تلفنی و گزینش) تحویل شده و پس گرفته شده از آنها.

– تمام فایلهای مربوط به اعتبار سنجی جمع آوری داده و هر اقدام اصلاحی صورت گرفته بر روی آنها (همچنین قسمت 1-4-6 را ببینید)

– نرخهای پاسخگویی، ضرایب نفوذ یا اندازه معادل.

– خلاصه ای از وجوه تمایز فرآیند جمع آوری داده هایی که از قبل برنامه ریزی شده بود و آنچه در واقع تکمیل گردید از جمله حجم نمونه و سطح معناداری زیر گروه ها (این تفاوت ها و مفاهیم لازم است به مشتری گزارش داده شود. )

– در مورد مصاحبه ها و مباحث گروهی باید به وضوح تاریخ مصاحبه و مشخصات پروژه ارائه شود( جلسات باید به طور واضح صورت جلسه شوند).

– مشخصات گروه مدیریتی درگیر در پروژه باید ذکر شود.

– تمام سوابق دیگر پروژه که مخصوصا با این زیر قسمت ار تباط دارند.

– توضیحاتی درباره اینکه قسمتی از مراحل جمع آوری داده ها برون سپاری شده به همراه مشخصات هر کدام از گروههای انجام دهنده قسمت های برون سپاری شده.