مقالات

بحران اقتصادی اخیر که در نتیجه تحریم های سال ۲۰۱۸ آمریکا، مشکلات ساختاری و شرایط وسیع ژئوپلتیکی به وجود آمده،  باعث تغییرات گسترده ای در عرصه اقتصادی ایران گردیده است. در نتیجه این تحریم ها بیشتر شرکت های خارجی از ایران خارج و شرکت های تولید کننده داخلی نیز با بحران های شدیدی مواجه شدند. این بحران ها بخشی به دلیل مشکلات در تامین مواد اولیه و بخشی نیز در نتیجه تغییر رفتار مصرف کنندگان است. درآمد ثابت و بدون تغییر خانوارها همراه با تورم بالا بسیاری از بازارها را به رکود رانده است. مصرف کنندگان به سادگی توان ایجاد درآمد بیشتر ندارند و نیاز به تغییر الگوهای هزینه خود دارند.

در این شرایط، دغدغه اصلی تمامی صاحبان کسب و کار و به ویژه شرکت ها و کارخانجات تولیدی، علاوه بر بقا، به دست آوردن سهم بازار، افزایش درآمد، و قوی­و رقابتی­تر ظاهر شدن در رکود است.

خوشبختانه این اولین بحران اقتصادی نیست. تاریخ اقتصاد پر از این بحران هاست. ما می توانیم با نگاه به بحران سال های گذشته ایران، بحران اقتصادی جهانی سال ۲۰۰۷ و سایر بحران ها تجارب ارزشمندی به دست آوریم. می توانیم با بررسی نمونه های موفق شرکت های بین المللی و ایرانی که توانستند بحران ها را پشت سر بگذارند و در این برهه حتی قویتر از پیش ظاهر شوند، درس های زیادی بیاموزیم.

تجربه نشان می دهد که در شرایط بحران مصرف کنندگان رفتار خود را به طور اساسی تغییر می دهند، این تغییرات میتوانند شامل تغییراتی از قبیل:

• تغییر در ارزش های زندگی و نگرانی های مصرف کنندگان که بر چگونگی بینش آنها از مزیت های معرفی شده توسط برند های تجاری تأثیر می گذارند،
• تغییر در روابط  بین برند های تجاری،
• تغییر رفتار در گروه محصولات مصرفی، به عنوان مثال توقف خرید، کاهش مصرف و یا خرید برند های ارزان تر
• تغییر در رفتار خرید مصرف کنندگان، به عنوان مثال تکرار خریدشان بیشتر می شود، کانال های خرید را تغییر می دهند، به دنبال تخفیفات/ پروموشن ها می گردند، بسته های کوچکتر خریداری می کنند، یا بسته های بزرگتر با ارزش بالاتر را انتخاب می کنند.
• شایان ذکر است که نحوه واکنش مصرف کنندگان و تغییرات الگوی مصرفشان برای گروه محصولات مختلف، متفاوت است.

شرکت هایی در این محیط برنده خواهند شد، که به بهترین شکل مصرف کنندگان، خریداران، کانال ها و خرده فروشان را درک و ارزیابی کنند و از این اطلاعات برای ایجاد و فعال کردن طرح های دقیق و با بینش عمیق برای به دست آوردن سهم بیشتری از کیف های کوچک مصرف کنندگان، استفاده کنند.

چگونگی تطابق شرکت ها و کسب و کارها برای پیروز شدن در شرایط رکود بازار، تخصص شرکت مشاوره سرتیوس است و ما تا زمان دستیابی به اهدافتان در کنارتان خواهیم بود.

سپیده صبحی مدیر تحقیقات رسانه از شرکت پژوهش بازار و رسانه امروز (EMRC) گفت: “با توجه به تغییرات حاضر در شرایط کنونی جامعه و بروز تغییرات رفتاری در الگوی مصرف و خرید خانوار شرکت مشاوره سرتیوس به همراه شرکت پژوهش بازار و رسانه امروز (EMRC)  درصدد ارائه محصول جدیدی در حوزه تحقیقات بازار برآمده اند تا به بررسی این تغییرات و ارائه مستمر نتایج به صاحبان کسب و کار بپردازند.”

در این محصول جدید، که WIN IN CRISIS TRACKER نام دارد، تغییرات رفتاری مخاطبان در برخورد با کالاهای مصرفی خانوار در بازه زمانی‌های مختلف مورد بررسی قرار می‌گیرد. یکی از بهترین کاربردهای این محصول در زمان بحران اقتصادی  است. بحرانی که چند وقتی‌ست اقتصاد کشورمان را تحت شعاع قرار داده و باعث تغییرات رفتاری مشهودی در مصرف کنندگان شده است. در این بررسی موارد مختلفی که باعث هماهنگی مصرف کنندگان با شرایط اقتصادی حال حاضر شده مورد تحلیل قرار می‌گیرد. مواردی مانند:

• آیا در شرایط اقتصادی حال حاضر؛ مصرف کنندگان  نسبت به تغییر برندشان اقدام کرده‌اند؟
• آیا مصرف کنندگان حجم مصرفی خود را کاهش داده‌اند؟
• آیا فروشگاه‌ها و مراکز خرید خود را تغییر داده‌اند؟
• آیا تعداد دفعات خرید خود را کاهش و یا بیشتر کرده‌اند؟ و…

گرهارد بارکوس، مدیرعامل و سرمایه گذار شرکت سرتیوس، در این زمینه توضیحات بیشتری ارائه می کند: “شرکت ها در برخورد با بحران کنونی اساسا سه گزینه دارند. می توانند از بازار خارج شوند، می توانند مبارزه کنند و برای بقا تلاش کنند، یا در بازار سرمایه گذاری کنند تا بتوانند قوی تر شوند و وقتی بحران فروکش کرد، مزایای زیادی به دست آورند. برای اینکه بتوانید رشد کنید و سهم بازار خود را افزایش دهید ابتدا باید بدانید که مصرف کنندگان چگونه تغییر می کنند و در شرایط فعلی چه چیزی برای آنها مهم است. این کار شما را قادر می سازد تا محصولات، دسته بندی، اندازه بسته بندی، قیمت ها، پروموشن های فروشگاه ها و تبلیغات خود را با آنها تطبیق دهد. WIN IN CRISIS TRACKER تمامی مواردی که برای پیروزی در بحران نیاز دارید در اختیار شما قرار می دهد.”

راسل مککی، مشاور بین المللی در زمینه بینش، استراتژی و بازاریابی، که در راستای انجام مطالعه WIN IN CRISIS TRACKER تخصص خود را در اختیار این دو شرکت قرار می دهد، می گوید: “بحران اقتصادی بر روی زندگی مصرف کنندگان در سطح بسیار شخصی تاثیر می گذارد. نیازهای شخصی آنها و در نتیجه انتخاب برند و فروشگاه ها  برایشان تغییر می کند. این مسئله در سراسر جهان مشهود است. با این حال، بحران در هر کشوری، متفاوت است. درک این تاثیر محلی و نحوه پاسخ مصرف کنندگان به آن، برندها را قادر می سازد پاسخگوی نیازها و انتخاب های جدید مصرف کنندگان خود باشند. این مطالعه برای ارائه این بینش طراحی شده است.”

این پروژه تحقیقاتی در شش شهر اصلی ایران و در میان کسانی که خریداران اصلی در خانوار هستند، اجرا می‌شود. افراد شرکت کننده در این پژوهش همگی در تغییر رفتار و مصرف خانوار نقش کلیدی دارند. سئوالات مطرح شده در این پژوهش به دو شکل مصاحبه تلفنی و ارسال لینک پرسشنامه اینترنتی تکمیل شده­اند.

داده های به دست آمده در فاز اول این تحقیق نشان می دهند که ۶۵%از مصرف کنندگان ایرانی احساس می کنند زندگیشان به شدت تحت تاثیر بحران قرار گرفته است و ۷۱%از آنها شدیدا نگران آینده هستند. همچنین این تحقیق نشان می دهد که حدود ۶۰%از مصرف کنندگان گروه محصول X حاضرند برای کاهش هزینه های مصرفی آن، برند خود را تغییر دهند. و حدود ۷۰% مصرف کنندگان گروه محصول Y فروشگاه خود را جهت یافتن قیمت پایین تر تغییر داده اند.

صبحی در پایان گفت: “این دو شرکت قصد دارند، پژوهش مورد نظر را بصورت فصلی تکرار و هر سه ماه یکبار تغییرات رفتاری و مصرفی مصرف کنندگان را مورد بررسی قرار دهند. صاحبان کسب وکار با کسب اطلاعات این پژوهش نسبت به تغییر رفتار مصرف کنندگان آگاه شده و زودتر از موعد می‌توانند، استراتژی مناسبی در راستای تغییرات اتخاذ کنند.”

نتایج اولین دوره از بررسی‌ها هم اکنون در دسترس شرکت های متقاضی میباشد.

آینده از آن‌چه گمان می‌کنیم نزدیک‌تر است

سال 2030 است و نسلی از اَبَرکارگران-به لطف پیشرفت‌های پزشکی، تکنولوژیک و فیزیکی-در جهانی ساکن‌اند که استعداد خاص سزاوار مزد بیش‌تر، و تعداد کارگران تمام‌وقت از هر زمان دیگری کم‌تر است.

دنیایی با قوانین­ ساده، جایی که متخصصان و سودآفرینانِ بازار به مشتریان خودرای و گروه‌هایی قدرتمند خدمت می‌کنند. دنیایی که شرکت‌های بین المللی-بعضاً بزرگ‌تر از کشورها-دغدغه روبرویی با مجموعه‌های کوچک حامی مسئولیت اجتماعی و زیست‌محیطی را دارند.

و در این دنیای شگرف و نو ، داده منشاء قدرت است. همه‌ی ترجیحات، عادت‌های خرید، تصمیم‌های شرکتی و سرمایه‌گذاری‌های دولتی-حتی آب‌وهوا-اطلاعاتِ دیجیتالِ به‌هم‌پیوسته‌ هستند که مرتبا نگهداری، پردازش، ارزش‌گذاری و به هزاران شکل مختلف به پول تبدیل می‌شوند.

توجه قانونگذاران معطوف به داده‌ها است و دادگاه‌های شرکتی و ملی پر شده از پرونده‌های مختلف بر سر این‌که چه‌کسی صاحب این داده‌ها است، باید باشد و یا از آن سود ببرد.

هوش مصنوعی، محیط‌کارِ رقابتیو اهالی‌اش را پی‌ریزی و تعریف می‌کند و شکل می‌دهد.

این فیلم‌نامه‌ی یک فیلم علمی‌-تخیلی نیست؛ بخشی است از سناریوهای محتمل در آینده است که در گزارش پی‌دابلیو‌سی ریسرچ با عنوان <کارکنان آینده: قوای ضد‌ونقیضی که 2030 را شکل می‌دهند>؛ آمده است.  این گزارش نگرش به آینده‌ی کار را در میان ۱۰،۰۰۰ نفر در سرتاسر بریتانیا، آلمان، چین، هند و ایالات متحده بررسی می‌کند.

آینده جهان  را در ۲۰۳۰ جابجایی‌های قدرت در اقتصاد جهانی، سوخت‌های فسیلیِ تمام‌شده، آب‌وهوای متغیر، کمبود آب، جمعیت درحال‌رشد -شامل نیروی کارِ رو به سالخوردگی-و داده‌ها شکل خواهد داد.

این امر، به تنهایی، دورنمایی از پی‌ریزی و تعریف و شکل‌دهی پلتفرم‌های دیجیتال و هوش مصنوعی به دست می‌دهد.

 گزارش ۲۰۱۲ شرکت پی دابلیو سی در بیزینس آو اویدنس ارزش بازار بریتانیا را سالانه درحدود ۳ میلیارد پوند ارزیابی کرده بود. در گزارش اشاره شده بود که صنعت تحقیقات «هم‌اکنون در حال آزمودن تکنولوژی و فرصت‌های اولیه‌ای است که ‌تجزیه‌وتحلیل داده‌ها مهیا کرده است.» همینطور پیش‌بینی‌ شده  بود بازار «گسترش چشمگیر تکنولوژی‌محور»ی خواهد داشت. آن‌زمان نمی‌توانستیم چیزی را تصور کنیم که اکنون، فقط ۵ سال بعدتر، می‌بینیمش و از زمین تا آسمان با آن گزارش تفاوت دارد.

پر از داده

شرکت هوش بازارِ آی‌دی‌سی پیش‌بینی کرده که حجم داده‌هایی که هرسال ایجاد و کپی می‌شود (جهان دیجیتالِ) در ۲۰۲۵ به ۱۸۰ زتابایت خواهد رسید (۱۸۰ و به دنبالش ۲۱ صفر). این حجم از اطلاعات، همان‌طور که کارشناسان داده می‌دانند، طیف پهنای باند را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد. بنا به گفته‌ی وال‌استریت ژورنال، در ۲۰۱۶ شرکت آمازون، الفابت و مایکروسافت با پیش‌بینی لزومِ انتقالِ دورتر و سریع‌تر و بیشتر داده‌ها در آینده، ۲۳ میلیارد دلار در استقرار و اجاره‌ی پالایشگاه‌های داده سرمایه‌گذاری کردند.

بدین ترتیب تجربه‌ای جدید از داده‌ها در حال ظهور است. این زمانی است که گیاهان خانگی‌تان به‌ شما می‌گویند باید بهشان آب بدهید،یا با هوش مصنوعی و اینترنت اشیا روبرو شده‌اید. تخمین زده می‌شود که اکنون در سراسر جهان در حدود ۸.۴ میلیارد تلفن هوشمند، سنسور، فعالگر، وسیله‌ی نقلیه، دوربین و پهپاد به هم وصل‌اند. این تعداد، از جمعیت انسان‌های جهان بیشتر است. این دنیا جایی است که ماشین‌های صنعتیِ که سابقاً صامت بودند، اکنون می توانندسابقه نگهداری خود را  را بی‌درنگ اعلام ‌کنند و یا تراکتورها داده‌های خاک و اوضاع آب‌وهوا را برای بهبود محصول کشاورزی جمع‌آوری و منتقل می‌کنند.

یادگیری ماشینی

مسیرِ 2030 به وضوح تغییرات چشمگیر و اساسیِ هوش مصنوعی را نشان می‌دهد. هم‌اکنون نیز، زمانی که انسان‌ها با ماشین‌ها همکاری می‌کنند، از هوش به عنوان دستیار استفاده میکنیم. (مثل خودکارسازی وظایف تکراری؛ به پیشرفت‌های غیرمنتظره‌ی هوش افزوده نزدیک‌ایم) ، و این امر تا سال ۲۰۳۰ در جهان هوش خودمختار به حد اعلا می‌رسد؛ روزی که سامانه‌های هوشِمند، بر اساس پیشرفت‌های عظیمِ یادگیری ماشینی تصمیم می‌گیرند. سامانه‌‌هایی که که اکنون  هم دقت پیشگویانه‌ی فوق‌العاده زیادی‌ دارند.

در واقع یادگیری ماشینی، گسترش هوش‌ مصنوعی مبتنی بر تصور است. در عمل تنها باید داده‌ها را در اختیار ماشین‌ها بگذاریم و اجازه دهیم خودشان یاد بگیرند. وقتی‌که آمازون بر اساس خریدهای قبلی، اقلامِ احتمالاً مورد پسندتان را پیشنهاد می‌دهد، وقتی‌که واسطه‌گرها بر اساس روندهای بازار تصمیم به سرمایه‌گذاری می‌گیرند ویا وقتی‌که دستگاه‌های مکانیکی برای جلوگیری از خرابی خاموش می‌شوند، هریک به میزانی از یادگیری ماشینی استفاده می‌کنند. در نهایت، سعادت ابدیِ! خرده‌فروشی در توانایی ثبت داده و تحلیل آن، شخصی‌سازی تجارب خرید، اجرای کارزارهای بازاریابی سفارشی‌شده و تعیین میزان موجودی است، هرچند هنوز به آن مرحله نرسیده ایم. هم‌اکنون هم پیشنهادهای شخصیِ فرستاده شده به تلفن‌هایمان را هنگام ورود به بسیاری از فروشگاه‌های بالای شهر دیده‌ایم، و یا آینه‌های دیجیتالی متحرکی را که نهایت تجربه‌ی خریدار را عرضه می‌کنند.

برای پژوهشگران، این آینده‌ دشوار است. آی‌دی‌سی از جمله پژوهشگران صنعت است که پیش‌بینی می‌کند نیمی از نرم‌افزارهای تجزیه‌وتحلیل کسب‌وکار که تا ۲۰۲۰ لازم خواهد شد شامل هوش است. علاوه بر این، بنا به گفته‌ی فورستر، شناخت سریع نسبت به داده‌ها به هدف صنعت بدل خواهد شد. پیش‌بینی فورستر از آینده‌ی نزدیک صنعت این است که دانشِ داده و ثبت و تحلیل بی‌درنگ داده‌ها، شکاف بین داده، بینش و عمل را پُر کرده یادگیری ماشینی را به منزله‌ی یک روندِ مهمِ استراتژیک تقویت و به عنصرِ ضروری تهیه و تحلیل پیش‌گویانه‌ی داده‌ها در کسب و کار تبدیل می‌کند. در عین حال برای بسیاری از کسب‌وکارها پیوند بین محاسبات شناختی و تجزیه‌وتحلیل، همانند مشابهت‌های بین تجزیه‌وتحلیل و فراداده می‌شود.

تأثیر بر صنعت

همه‌ی این‌ها چگونه بر آینده‌ی صنعت تحقیقات تأثیر می‌گذارند؟ اگر پنج سال پیش نتوانستیم محیط هوش مصنوعی امروز را پیش‌بینی کنیم، پیش‌بینیِ شکل صنعت تا 2020 حتی دشوارتر است، چه رسد به 2030. گزارش 2016 بیزینس اویدنس نقل کرد که دوسوم صنعتمان سریعاً خود را با پیشرفت‌های تکنولوژی‌ جدید وفق می‌دهد. آن‌زمان کمبود مهارت‌های مبتنی بر تکنولوژی‌ متداول و تکنولوژی‌های پوشیدنی و علم اعصاب روش‌هایی سریعاً در حال ظهور بود. امروزه روندهای نوظهور و تمرکزِ سرمایه‌گذاری معطوف به یکپارچه‌سازی داده‌ها، تجزیه‌وتحلیل، بینش و بروندادها است. سازمان‌ها به طور روزافزون در فکر تصمیم‌گیری بی‌درنگ، براساس تجزیه‌وتحلیلِ سریع مجموعه‌‌ منابع داده‌ها هستند-حتی اگر این یک روند باشد، پیچیدگی فزاینده‌ی نرم‌افزار به این معنی است که بیش‌تر کارها باید داخل سازمان انجام شود.

همین‌طور «دریاچه‌های داده»ای که حالا وجود دارند بیش از همیشه نیازمند لایه‌ای شناخت و درک هستند. داده می‌تواند نحوه‌ی عمل، رفتار و واکنش احتمالی‌مان را پیش‌بینی کند ولی برای فهم این‌که چرا ادامه می‌دهد به تعامل با آدم‌ها نیاز دارد. این حوزه شاهد پیشرفت‌های بسیار سریعی بوده است، برای مثال، استفاده‌ از واقعیت مجازی برای تجدیدنظر در توانمندی‌های آن‌چه ممکن است در تحقیقات مشاهده‌ای به دست آید.

کسب‌وکارها قصد دارند به‌جای مشاهده‌ی صِرف، دلایل پشت هر تصمیم مشتری را بدانند. واقعیت مجازی برای مطالعه‌ی مخاطب، با عمقی بیش ‌از هر زمان دیگر، به طرزی مقرون‌به‌صرفه‌تر و با تجربه‌ی کاربری بهبودیافته‌ و بهتر، یک فرصت است.

سال گذشته گفتیم که تفکر تازه و رهبری شجاعانه‌، در ترکیب با مقداری خوش‌بینی، کلید صنعت برای خلاص شدن از قید‌وبندهای گذشته‌ی آنالوگ و استقبال از آینده‌ی دیجیتال است. امسال، آن را تکرار کرده و اضافه می‌کنیم که تسلط بر هوش مصنوعی و یادگیری ماشینی باید در فهرست تصمیم‌های سال جدید همه جای بگیرد.

نوشته: الیسون بلر، مدیر، پی‌دابلیو‌سی ریسرچ

ترجمه: نینا کازرونی، سرپرست تحقیقات بازاریابی، شرکت مشاوره نوآوران داتیک

www.research-live.com

میزان مصرف لوازم آرایشی و رنگ مو در ایران همیشه بحث برانگیز بوده و آمارهای مختلفی در این باره منتشر شده است. آمارهایی که درباره صحت و سقم آنها سئوالات مختلفی مطرح است. در همین راستا بخش بندی مصرف کنندگان  بازار رنگ مو در ایران از موضوعات جالبی‌ست که شرکت پژوهش بازار و رسانه امروز (EMRC) به آنها پرداخته و پس از بررسی افراد بالای ۱۵ سال ساکن ۱۷ شهر بزرگ ایران، نتایج قابل توجهی را ارائه کرده که برای  تحلیل رفتارمصرف کننده رنگ مو مورد بررسی قرار می گیرد.

افراد مصرف کننده‌ی رنگ مو در ایران به پنج بخش تقسیم بندی می‌شوند. هر کدام از این بخش‌ها درصدی از مصرف بازار را به خود اختصاص می دهند.

تحلیل رفتارمصرف کننده رنگ مو در گروه های سنی مختلف

طبق آمار اعلام شده، ۱۳ درصد مصرف کنندگان رنگ مو، افرادی هستند که در کل به دنبال تفاوت و متمایز بودن هستند.  این دسته از افراد در گروه سنی ۲۵ تا ۳۹ سال، طبقه اجتماعی-اقتصادی ۲C و D، متاهل و خانم های خانه دار هستند. این گروه بیش از نرم جامعه، برندهای پرستیژ و سیلک کالر را مصرف می‌کنند. هم چنین مصرف برند ایگورا در این گروه بسیار پایین تر از نرم جامعه است.

در ادامه بررسی‌ها تحلیل رفتارمصرف کننده رنگ مو نشان می دهد که ۳۰ درصد از مصرف کنندگان افرادی هستند که در زندگی به دنبال لذت هستند. این دسته از افراد بین ۱۸ تا ۳۵ سال دارند، مجرد و دانشجو یا کارمند هستند، در طبقه اجتماعی-اقتصادی ۱A,B,C قرار دارند و تحصیلات لیسانس یا بالاتر دارند. افراد جویای لذت بیشتر از نرم جامعه برندهای لورال، ایگورا و آکوآرلی را مصرف می‌کنند.

 ۱۶درصد افراد مورد بررسی، کسانی هستند که فقط به دنبال رفع نیازهای ضروری شان هستند. این دسته از افراد دارای ۴۰ تا ۵۵ سال سن، طبقه اجتماعی- اقتصادی D,E، تحصیلات دیپلم و یا پایین‌تر هستند و غالباً متاهل و خانم های خانه دار هستند. همچنین تحلیل رفتارمصرف کننده رنگ مو در این گروه نشان داد پرداخت بیشتر برای کیفیت بهتر، سهولت و یا مد و فشن در سبک زندگی این افراد نمی‌گنجد. پول خرج کردن از دغدغه های این گروه است و قبل از انجام هرکار، تصمیم گیری و یا خرج کردن پول خوب فکر می‌کنند. محصولاتی که قیمت مناسب دارند می خرند و تحلیل عقاید آنها نشان می دهد که دوستدار محیط زیست هستند. افراد این گروه بسیار کمتر از نرم جامعه برندهای ایگورا و سیلک کالر را مصرف می کنند.

پیشنهاد مطالعه: EMRC؛ ۵۱ درصد نوجوانان و جوانان ایرانی دریکسال گذشته کتاب خریدند

تجربه ای جدید دلیل استفاده از رنگ مو در مصرف کنندگان 

۱۷درصد مصرف کنندگان رنگ مو افرادی هستند که به دنبال تجربه های جدید هستند.  این دسته از افراد بین ۱۵ تا ۲۴ سال سن دارند و طبقه اجتماعی اقتصادی ۱BC، مجرد، دانشجو یا کارمند هستند. تحلیل رفتارمصرف کننده رنگ مو در این گروه نشان دهنده راحتی در پول خرج است. این افراد از گذراندن وقت در رستوران، خرید لباس و سفرهای تفریحی خارج از کشور لذت می‌برند. لذت، راحتی و شادی مفاهیم اصلی در زندگی این افراد هستند. رفتار غیر سنتی دارند و هنگامی که قصد خرید دارند، قبل از سر زدن به فروشگاه های فیزیکی به اینترنت مراجعه می‌کنند. هم چنین این افراد معتقد هستند که خرید آنلاین زندگی را آسان تر می‌کند و از مشارکت فرزندان در فرآیندهای تصمیم گیری استقبال می‌کنند.

تحلیل رفتارمصرف کننده رنگ مو سنتی و صرفه جو

 ۲۴درصد از مصرف کنندگان رنگ مو را افراد سنتی و صرفه جو تشکیل می دهند. این دسته از افراد دارای گروه سنی ۵۰ تا ۵۹ سال، طبقه اجتماعی-اقتصادی D، تحصیلات دیپلم یا پایین تر و غالباً خانم های خانه دار هستند. این گروه نسبت به قیمت محصول حساس هستند، اصولاً از نمایشگاه‌ها خرید می کنند و تا جایی که بتوانند به دنبال تخفیف هستند. با توجه به تحلیل رفتارمصرف کننده رنگ مو سنتی ،  پروموشن می‌تواند انتخاب آنها را برای خرید تغییر دهد و قیمت ارزان را به کیفیت ترجیح می‌دهند. دیدگاه‌های سنتی دارند و در مقابل تکنولوژی و تاثیر آن در زندگی امروز، مقاومت می‌کنند. در مقایسه با نرم جامعه، برند بیول در بین این افراد طرفداران بیشتری دارد و برندهای استار و بس کمتر از نرم جامعه در این گروه مصرف می شوند.

در ادامه، اگر بخواهیم در هر بخش میزان مصرف رنگ مو را بررسی کنیم. آمارها نشان می‌دهد. کسانی که به دنبال تجربه‌های جدید هستند، بیشترین میزان مصرف رنگ مو را دارند.

موی رنگ شده و مراقبت از آن

مو پس از رنگ شدن نرمی و حالت قبلی خود را از دست می‌دهد و اکثر افراد برای حفاظت از موهایشان سراغ مکمل‌های مراقبت از مو می‌روند. آمار نشان می‌دهد ۳۵ درصد از مصرف کنندگان رنگ مو از حالت دهنده‌ی مو و ۶۳ درصد از آنها از نرم کننده استفاده می‌کنند. تحلیل رفتارمصرف کننده رنگ مو  در این زمینه نتایج جالبی در بر داشت. در این میان افرادی که به دنبال تجربه های جدید هستند، ۳۴ درصد بیشتر از سایرین از محصولات حالت دهنده استفاده می‌کنند و افرادی که صرفا به دنبال برآوردن نیازهای ضروری هستند، ۲۷ درصد کمتر از سایرین از این محصولات استفاده می‌کنند.

همچنین ۱۷ درصد از مصرف کنندگان رنگ مو، شامپوی ویتامینه جهت حفاظت از موهایشان مصرف می‌کنند. ۱۴ درصد از آنها نیز شامپوی مخصوص موهای رنگ شده استفاده می‌کنند. در این میان افراد جویای لذت، ۲۲ درصد بیش از سایرین شامپوی مخصوص موی رنگ شده استفاده می کنند.

نوع رنگ مو مصرف شده نیز از موارد دیگری‌ست که در تحلیل رفتارمصرف کننده رنگ مو مورد بررسی قرار گرفت . برای مثال ۴۵ درصد از افرادی که به دنبال متفاوت بودن هستند، رنگ موی مصرفی ‌شان از نوع  شیمیایی دائمی است. ۱۴ درصد افراد همین دسته از رنگ موی گیاهی دائمی و ۱۶ درصد آنها از رنگ موی غیردائمی استفاده می‌کنند. این درصد بندی در دسته‌های دیگر نیز متغیر است و داده‌های جالبی در این زمینه به دست آمده است. ۵۳ درصد افرادی که به دنبال لذت بردن هستند، از رنگ موی شیمیایی دائمی استفاده می کنند. ۱۸ درصد افراد این دسته از رنگ موی گیاهی و ۱۵ درصد از آنها رنگ موی غیر دائمی استفاده می‌کنند.

نتیجه گیری

آمارهای ارائه شده در این گزارش و تحلیل رفتارمصرف کننده رنگ مو ، کمک بسزایی به کسب وکارهای فعال در حوزه محصولات آرایشی و بهداشتی می‌کند. آمارهایی که چنین کسب وکارهایی برحسب آنها می‌توانند، محصولات مختلف را با قیمت گذاری مناسب به بازار ارائه کنند. همچنین مسئولان نیز با بررسی چنین آمارهایی می‌توانند شناخت دقیق تری از مصرف کنندگان داشته باشند و با آگاهی بیشتر به تصمیم گیری بپردازند.

این مقاله برای اعضاء کانون، انجمن ها، تشکل ها و اتحادیه تهیه شده است.

امواج تکراری و معیوب توسعه صادرات (بخش اول)

علیرضا شیرمحمدی-عضو هیات مدیره و معاون اجرایی کانون کارآفرینان توسعه گرا

51 کشور همسایه ایران که یکی از جذاب ترین بازارهای دنیا را تشکیل می دهند با حجم واردات بیش از 5011

میلیارد دلار درسال توانسته اند توجه بسیاری از کشورهای دنیا را به خود جلب کنند، باعث تاسف است که بنگاه

های ما در کنار مرزهای ایران که در حال تولید کالاهایی هستند که با ملاحظاتی می تواند پس از عبور از مرزها

و صادرات به کشورهای همسایه ارز خارجی وارد کشور کنند، شاهد ترانزیت کالاهای مشابه تولیدات خود توسط

بنگاه های خارجی به بازارهای همسایه و از درون کشور هستند. تاسف ما زمانی غیر قابل تحمل است که در

بسیاری از موارد بنگاه های خارجی مواد اولیه این کالاها را نیز از کشور ایران تهیه کرده اند.

چنانچه فرآیند توسعه صادرات کالا و خدمات را به بازارهای هدف در نظر بگیریم، معمولا شاهد امواجی هستیم

که معمولا در توسعه روابط بین ما و کشورهای هدف شکل می گیرد که تنها نتیجه نهایی آن عدم توسعه صادرات

کالا و خدمات و یا جذب سرمایه بوده است.

معمولا در آغاز توسعه همکاری با کشورهای هدف شاهد ایجاد موج اول یعنی اعزام صدها هیات های تجاری به

سرپرستی وزرا، معاونین وزراء، روسای اتاق های بازرگانی به این بازارها هستیم، اعضاء این هیات ها اصولا هیچ

گونه اطلاعی از بازارهای هدف ندارند و بیشتر می توان گفت هدف از این سفر را همراهی مقامات می دانند، معمولا

رایزن بازرگانی در کشور هدف با استفاده از بانک های اطلاعاتی در آن کشور و شرکت هایی که عمدتا قصد صادرات

کالا به جمهوری اسلامی ایران را دارند جهت ملاقات با این شرکت ها دعوت می کنند و پس از چند روز ملاقات

های فشرده و بازدید از کارخانجات بنگاه ها در کشورهای هدف، بیشتر اعضا گروه تصمیم می گیرند به جای توسعه

صادرات کالاها و یا خدمات خود، با اخذ نمایندگی از این شرکت ها واردات خود را از این شرکت ها افزایش دهند.

پس از برگزاری هیات ها به سرپرستی تعداد زیادی از مقامات کشوری و از استان های مختلف کشور و عدم دست

یابی به اهداف که همان توسعه صادرات است، موج دوم برگزاری هیات های تجاری به منظور بازدید از نمایشگاه

های بین المللی در آن کشور آغاز می گردد، شرکت های ایرانی شاهد پیشرفت صنعت کشورهای هدف شده و

بیشتر به واردات از آن کشورها ترقیب می شوند.

موج سوم همان برگزاری نمایشگاه های اختصاصی و یا همایش هایی با کمترین حضور شرکت های بزرگ و

معتبر ایرانی و کمترین حضور بازدید کنندگان خارجی و نهایتا موج چهارم شرکت در نمایشگاه های بین المللی

در بازارهای هدف به منظور توسعه صادرات در حالی که هیچ گونه اطلاعی از کالاهای مورد نیاز آن کشور نداریم!

هیچ یک از این اقدامات ارزشمند که در قالب موج به آن اشاره شد در صورتی که به درستی و در جای خود و با

الگوی صحیح صورت گیرد در توسعه صادرات کالا و خدمات بی فایده نیست، اما متاسفانه باید گفت فرآیند توسعه

روابط تجاری در بخش صادرات با کشورهای هدف در کشور ما کاملا به صورت وارونه اجرا شده است و همانطور

که ملاحظه می فرمایید علاوه بر از دست دادن منابع مالی از بخش خصوصی و دولتی، حاصل قابل توجهی برای

کشور ما نداشته و بیشترین منفعت ایجاد شده صرفا برای برگزار کنندگان تورهای باصطلاح تجاری، صاحبان هتل

در بازارهای هدف و … و نهایتا افزایش واردات از بازارهای هدف بوده است نه توسعه صادرات.

البته این واقعیت هم باید بیان گردد که بسیاری از اقدامات فوق الذکر هم با حمایت مادی و معنوی بخش دولتی

و از بودجه های توسعه بازار سازمان های مرتبط هزینه شده است و در بسیاری از موارد این فعالیت های بدون

کمترین نتیجه، فقط موجبات تنظیم کارنامه های صوری جهت گزارش دهی برای مدیران بخش دولتی و نیز اتاق

های بازرگانی و … شده است.

چنانچه این اقدامات پس از انجام یک مطالعه بازار )در دو سطح کلان و خرد( با الگوی صحیح و اصولی صورت می

گرفت، مسلما می توانست تاثیر بهتری در توسعه روابط در بخش صادرات داشته باشد و تمامی اقدامات فوق الذکر

از جمله برگزاری همایش ها، تورهای تجاری، شرکت در نمایشگاه ها و …. بر اساس این مطالعه بازار می توانست

مفید فایده واقع شود.

آیا می دانید بسیاری از صنایع کشور در طول دو سال گذشته در نمایشگاه های گران کشوری مانند روسیه شرکت

کرده اند و پس از صرف هزینه های فراوان که بالغ در 01 میلیارد ریال برای هرصنعت می شود، همچنان نتیجه

ای دریافت نکرده اند؟

فدراسیون روسیه کشوری با واردات بیش از 011 میلیارد دلار کالا در سال و اینکه تمامی مسایل در حوزه های

سیاسی، اقتصادی و اجتماعی دست به دست هم داد تا روابط ما با این کشور توسعه یابد. امروز صادرات ما به این

کشور نزدیک به 011 میلیون دلار و واردات ما از این کشور نزدیک به 0 میلیارد دلار است و می توان گفت این

سطح از همکاری بین ما و این کشور قابل قبول نمی باشد.

آیا می دانید چه پروژه هایی در کشور روسیه وجود دارد و این پروژه ها در مذاکرات فیمابین دولت ها قابل اخذ

برای بنگاه های ایرانی است؟

آیا می دانید فرصت بزرگ برگزاری جام جهانی روسیه در سال 0152 می توانست چه فرصت های بزرگی را در

حوزه صادرات کالا و خدمات فنی و مهندسی برای کشور به ارمغان بیاورد؟

آیا میزان واردات تجهیزات پزشکی، دارو کشور روسیه را می دانیم؟ آیا برنامه های آتی این کشور در حوزه های

مختلف را ارزیابی نموده ایم؟

اینکه در بازارهای هدف چه کالاهایی با چه قیمت و کیفیتی، با چه استانداردهایی مورد نیاز است؟

چه قوانینی، محدودیت های تعرفه ای و غیر تعرفه ای برای واردات این کالاها وجود دارد؟

رقبای ما در این بازارها چگونه عمل می کنند؟

روند آتی نیاز این کالاها در بازارهای هدف چگونه است؟ آیا کشور مقصد برنامه ای برای جایگزینی واردات دارد؟

توزیع کنندگان در آن بازارها از چه فرآیندی برای خرید کالا و یا خدمات استفاده می کنند؟

کشور روسیه به عنوان مثال در حوزه های مختلف از جمله کاشی و سرامیک ) 11 میلیون مترمربع واردات( پودرهای

شوینده ) 21 هزار تن واردات و 01 هزار تن صادرات(، ساخت منازل مسکونی )بیش از 5 میلیون واحد( میوه و

سبزی ) 01 میلیارد دلار واردات( و ….می توانست بازار خوبی برای محصولات تولیدی در کشور ما باشد.

امروز موج دیگری در جریان است و آن هم پروژه مطالعه بازار در کشورهای هدف است که حقیقتا اقدام

درستی است و باید خیلی وقت پیش آغاز می شد، نگرانی از انحراف این موضوع و واگذاری این وظیفه خطیر به

عهده شرکت هایی است که هدف آن ها صرفا جذب این بودجه ها و سوء استفاده های مالی و ارایه گزارش هایی

است که حاصل جستجو های ساده در فضای مجازی است. این در حالی است که مطالعه بازار می بایست به صورت

اصولی و توسط شرکت های مجاز و توانمند در این حوزه صورت گیرد.

برگزاری تورهای تجاری، نمایشگاه ها و همایش ها و …. صرفا برای ما زیانی مادی و هزینه فرصت به همراه داشته

است، اما چنانچه پروژه مطالعه بازار در کشورهای هدف توسط شرکت هایی غیر متخصص و گروه هایی غیر کارآمد

و با نشستن در مقابل موتورهای جستجو مانند گوگل و … بخواهد صورت گیرد و توسعه صادرات کالا و خدمات

بر اساس اطلاعات نادرست استوار گردد، طبیعی است خسران زیادی بارخواهد آورد و برای همیشه ما را از

بازار جذاب روسیه دور خواهد نمود.

امید آن داریم که مدیران در بخش دولتی و خصوصی بدون ادامه حضور در امواج معیوب صادرات با بهره گیری از

الگوهای صحیح در حوزه های مرتبط با محیط بین الملل اطلاعات صحیح را جمع آوری نمایند و با به کارگیری

صحیح آنها در دو بخش مهم توسعه صادرات و نیز جذب سرمایه خارجی موجبات توسعه کشور را فراهم نمایند.

بررسی نگرانی ایرانیان نسبت به تغییرات آب و هوا

بررسی ها نشان می دهد بیش از نیمی از ایرانیان اطلاعات‌ اندکی درباره تغییرات آب و هوا و گرمایش زمین دارند. تغییرات و گرمایشی که روز به روز محیط زیست را به نابودی می‌کشانند. محیط زیستی که دیگر همگان می‌دانند حفظ آن فقط بر عهده دولت نیست و باید برای تغییر نگاه افراد، فعالیت‌های تاثیرگذاری انجام شود. چنین فعالیت‌هایی در ایران نیز در حال انجام است. فعالیت‌هایی که باید روز به روز بیشتر شود. طبق تحقیقات شرکت پژوهش بازار و رسانه‌ امروز (EMRC) که افراد بالای 15 سال ساکن 17 شهر بزرگ ایران در آن حضور داشته‌اند، فقط 6 درصد افراد اظهار کرده اند که درباره تغییرات آب و هوا ، اطلاعاتی دارند. 94 درصد از افراد یا به­طورکلی نسبت به محیط زیست بی تفاوت هستند یا اطلاعات‌شان بسیار اندک است. میزان مطالعه و دغدغه داشتن نسبت به محیط زیست رابطه مستقیمی با طبقه اجتماعی و اقتصادی افراد دارد.

فقط 6 درصد ایرانیان درباره تغییرات آب و هوا مطالعه می‌کنند

طبق تحقیقات انجام شده؛ افراد حاضر در دهک‌های بالا به لحاظ طبقه اجتماعی اقتصادی بیش از بقیه افراد نسبت به شرایط و تغییرات آب و هوایی نگران هستند و در این زمینه مطالعه می‌کنند. 54 درصد افراد حاضر در بالاترین دهک‌ درباره مسئله تغییرات آب و هوایی محیط زیست آگاهی دارند. چنین آماری نشان می‌دهد، ایرانیان توجه به محیط زیست را جزء اولویت‌های اولیه خود قرار نداده و اگر شرایط اقتصادی آنها مهیا باشد و نسبت به آن نگرانی نداشته باشند، به سراغ توجه به مسائل محیط زیست می‌روند. این نکته قابل تامل بوده و باید نسبت به آن چاره اندیشی شود. چون توجه بخش بزرگی از جامعه به مسائل محیط زیست کافی نیست و باید راهکاری برای جلب نظر تعداد بیشتری از افراد نسبت به تغییرات آب و هوایی صورت بگیرد.

تحقیقات بازار مبتنی بر آگاهی ایرانی ها از تغییرات آب و هوا  و گرمایش زمین

در شرایط اقتصادی حال حاضر عده‌ای از ایرانیان نگران آینده و تغییرات آب و هوایی هستند. این عده از افراد که یک سوم جامعه را تشکیل می‌دهند، در پاسخ به این سئوال:آیا تغییرات آب و هوایی نگران کننده است؟ پاسخ مثبت داده‌اند. در این میان  نزدیک به 30 درصد جامعه نسبت به این سئوال بی تفاوت بوده و جواب ممتنع داده‌اند. این بررسی را با نتیجه تحقیق ورزش در ایران  مقایسه کنید و خود قضاوت کنید.

یک بخشبندی دو بعدی از میزان آگاهی افراد در مقایل میزان نگرانی آنها نشان می‌دهد در حدود 27 درصد ایرانیان از تغییرات آب و هوایی مطلع و نسبت به آن نگران هستند. میزان نگرانی در مورد تغییرات آب و هوا و گرمایش زمین در تمامی سطوح جامعه به طور نسبی یکسان و در حدود 30% است. میزان نگرانی در دهک های دوم و سوم با اختلاف جزئی بیشتر از سایرین است و اختلاف معناداری وجود ندارد.

به طور کل وضعیت آگاهی و نگرانی در خصوص تغییرات نسبتا نگران کننده است. در حدود یک چهارم جامعه (27%) گروهی از افراد هستند که نه نسبت به تغییرات آب و هوایی مطلع و نه نسبت به آن نگران هستند. 29 درصد دیگر از جامعه نیز نسبت به تغییرات نگران هستند اما نسبت به آن اطلاعات زیادی ندارند. زنگ خطر اصلی برای جامعه، گروه 15 درصدی هستند که نسبت به این پدیده اطلاعات دارند اما در این خصوص نگرانی ندارند. تصمیم گیرندگان و کسانی که نسبت به اجرای برنامه‌های فرهنگ سازی اقدام می‌کنند، باید چنین درصدهایی را  درنظر گرفته و نسبت به آن توجه خاصی داشته باشند. با در نظر گرفتن این درصد، محتوای تولیدی برای این بخش بندی متفاوت و مطمئنا اثربخشی آن بالاتر خواهد رفت.

چند درصد ایرانی ها  دوستدار محیط زیست هستند؟

چندی‌ست برخی از افراد علاقه مند به حفظ محیط زیست سعی در عدم بکارگیری کیسه‌های پلاستیکی دارند و برای خریدشان از ساک‌های پارچه‌ای استفاده می‌کنند. افرادی که هم از تغییرات آب و هوایی مطلع و هم نسبت به آن نگران هستند، بیشتر از سایرین اینگ.نه رفتار میکنند. درصد قابل توجهی از این گروه نسبت به مصرف انرژی و آب نیز دقت زیادی دارند. برای مثال 69 درصد این دسته از افراد، برای کاهش مصرف آب در منزل‌شان تلاش می‌کنند. همچنین 66 درصد این دسته، در مصرف مابقی حامل‌های انرژی مانند گاز نیز صرفه جویی می‌کنند.

در مجموع دیدگاه عامه مردم نسبت به محیط زیست در حال تغییر است. 35 درصد از افراد جامعه استفاده دوباره از محصولاتی مانند کاغذ و بطری به جای دورانداختن آنها را جزئی از سبکهای رفتاری خود می دانند.  نزدیک به 20 درصد افراد نیز تصمیم دارند، دیگر محصولاتی را که بسته‌‌بندی شان زباله بیشتری تولید می‌کنند، نخرند. با وجود تغییرات مثبتی که در اینگونه رفتارها دیده می شود، توجه و تلاش برای کاهش مصرف آب و حامل های انرژی (مثل برق و گاز، …) در جامعه در سه سال گذشته رو به افت بوده است. این موضوع نیاز به فرهنگ سازی در حوزه مصرف آب و انرژی را بیان میکند.

نتایج تحقیق نشان می‌دهد که افراد با سطح تحصیلات بالاتر بیشتر از سایرین نگرش‌های دوستدار محیط زیست دارند. برای مثال در بین افرادی که تحصیلات دانشگاهی در سطح کارشناسی ارشد و بالاتر داشته اند، 65 درصد به سؤال “حاضرم سبک زندگی‌ام را به شیوه‌ای تغییر دهم که با محیط زیست سازگار است” پاسخ مثبت داده‌اند. در میان این افراد: 56 درصد از افراد نیز عنوان کرده‌اند، حاضرند برای خرید محصولات دوستدار محیط زیست مبلغ بالاتری پرداخت کنند.

نتیجه تحقیقات بازار بر رفتار  شهروندان

امروزه ضرورت آگاهی و افزایش اطلاعات اقلیمی شهروندان بیش از گذشته احساس می شود. نتیجه بررسی بررسی نگرانی ایرانیان نسبت به تغییرات آب و هوایی نشان دهنده کاستی ها در اطلاع رسانی و ایجاد حساسیت های زیستی است.

آنچه که مشخص است شرایط اقلیمی در تمامی کشورها در حال تغییر است و باید افراد هر جامعه‌ای نسبت به این تغییرات حساس باشند. حساسیتی که بهتر است از طریق شیوه‌های مختلف اطلاع رسانی و تبلیغاتی افزایش یابد. ایران نیز کشوری‌ست که از اینگونه تغییرات مصون نمانده و باید نسبت به تغییر نگرش افراد جامعه فعالیت‌های مختلف و تاثیرگذاری صورت پذیرد. اینگونه فعالیت‌ها با بالا بردن سطح آگاهی، همچنین ترغیب و گسترش سبک زندگی دوستدار محیط زیست می تواند قدمی بزرگ برای تضمین آینده کودکان سرزمین‌مان باشد.